ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 2019: 8 ΜΑΡΤΙΟΥ

1887, Ελλάδα

Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της «Εφημερίδος των Κυριών». Πρόκειται για την πρώτη εφημερίδα που γράφεται από γυναίκες, για τις γυναίκες. Η Ρεθυμνιώτισσα εκπαιδευτικός, δημοσιογράφος και πιονέρα του φεμινιστικού κινήματος στη χώρα μας, Καλλιρρόη Παρρέν (έγραφε με το ψευδώνυμο Εύα Πρενάρ), αποτέλεσε τον κινητήριο μοχλό για τη δημιουργία της εφημερίδας, έχοντας στο πλευρό της και άλλες γυναίκες των γραμμάτων και των τεχνών. Στόχος ήταν η χειραφέτηση της γυναίκας και η παροχή πλήρων δικαιωμάτων στην εκπαίδευση και την εργασία.

Αιτήματα που προέβαλε η «Εφημερίς των Κυριών» ήταν η ένταξη των γυναικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κάτι που επετεύχθη σχετικά γρήγορα, καθώς και η παροχή ψήφου στις γυναίκες, στόχος που χρειάστηκε πολλές δεκαετίες για να υλοποιηθεί. Επίσης, χάρη στο έντυπο, δημιουργείται η Ένωση των Ελληνίδων, η πρώτη γυναικεία οργάνωση της χώρας, που συγκρότησε την πρώτη οικοκυρική και επαγγελματική σχολή στην Ελλάδα, ενώ στο έντυπο οφείλεται τόσο η ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων, όσο και δύο κοινωφελών ιδρυμάτων, που στόχο είχαν την παροχή περίθαλψης σε υπηρέτριες και εργάτριες, που δεν είχαν εργασία και βρίσκονταν μακριά από την οικογενειακή εστία.

Απέναντι στο εγχείρημα αυτό βρέθηκε ο Εμμ. Ροΐδης, ο οποίος έβλεπε ως αρμόζοντα για τις γυναίκες μόνο τα επαγγέλματα της νοικοκυράς και της εταίρας. Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν θα έμενε αναπάντητο, με την Παρρέν να τον χαρακτηρίζει ως φύλακα-άγγελο του παλαιού καθεστώτος. Υπέρ της «Εφημερίδος των Κυριών», ωστόσο, βρέθηκαν δύο εξέχουσες προσωπικότητες των ελληνικών γραμμάτων της εποχής, ο Γρηγόριος Ξενόπουλος και ο Κωστής Παλαμάς, με τον τελευταίο να συνθέτει και ένα ποίημα προς τιμήν της Παρρέν (αναδημοσίευση από ιστοσελίδα sansimera.gr): Χαίρε γυναίκα/ εσύ Αθηνά, Μαρία, Ελένη, Εύα/ να η ώρα σου!/ Τα ωραία σου φτερά δοκίμασε κι ανέβα/ και καθώς είσαι ανάλαφρη/ και πια δεν είσαι σκλάβα/ προς τη μελλούμενη αγία γη πρωτύτερα/ εσύ τράβα/ κι ετοίμασε τη νέα ζωή/, μιας νέας χαράς/ υφάντρα/ και ύστερα αγκάλιασε, ύψωσε και φέρε εκεί/ τον άντρα/και πλάσε τον Πρωτοπλάστη.

Η «Εφημερίς των Κυριών» έπαψε να εκδίδεται το 1918, όταν η Παρρέν εξορίστηκε στην Ύδρα για τα φιλομοναρχικά και αντιβενιζελικά πολιτικά της φρονήματα.

1970, Κύπρος

Αποτυγχάνει απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που βρισκόταν σε ελικόπτερο που είχε μόλις απογειωθεί, προκειμένου να τελέσει μνημόσυνο για τον θάνατο του Γρηγόρη Αυξεντίου. Υπεύθυνοι ήταν οι σκληροπυρηνικοί ενωτικοί του «Εθνικού Μετώπου», μια οργάνωση που λειτουργούσε σε σύμπνοια με το ελληνικό δικτατορικό καθεστώς και η οποία φαινόταν αρχικά πως εξυπηρετούσε τον ίδιο τον Μακάριο. Γρήγορα, ωστόσο, φάνηκε πως τα πράγματα πόρρω απείχαν από αυτό, με το «Εθνικό Μέτωπο» να πραγματοποιεί πολλές ενέργειες, που προκάλεσαν φθορά στην πολιτική εξουσία του νησιού, καθώς και στα σώματα ασφαλείας αυτού. Ήταν χαρακτηριστικό πως το 70% των αστυνομικών της Λεμεσού ήταν ουσιαστικά μέλη της οργάνωσης, όπως και πολλοί άλλοι επιφανείς Κύπριοι.

Ο Μακάριος, προσπαθώντας να διατηρήσει ισορροπίες, προέβη σε συμβιβασμό με τα συνωμοτικά στοιχεία (μετά τη σύλληψη πολλών από αυτά), θεωρώντας πως θα πάψουν να λειτουργούν υπονομευτικά για τον ίδιο. Ωστόσο, δεν συνέβη κάτι τέτοιο, αντίθετα, σύσσωμη η ηγεσία του Εθνικού Μετώπου εντάχθηκε στη φιλοχουντική οργάνωση ΕΟΚΑ Β’.  
 

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Σπύρος Σερμπέτης-Παππάς, για το ANT1 MediaLab