ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 2019: 7 ΜΑΡΤΙΟΥ

961, Κρήτη

Ο βυζαντινός στρατηγός και μετέπειτα αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ανακαταλαμβάνει από τους Άραβες τον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), θέτοντας τέρμα στην Αραβοκρατία στο νησί και αποκαθιστώντας την κυριαρχία των Βυζαντινών στην ανατολική Μεσόγειο. 

Οι Άραβες διατήρησαν το νησί στον έλεγχό τους από το 828 και επέβαλαν τον βίαιο εξισλαμισμό των κατοίκων, κατέστρεψαν χριστιανικούς ναούς, ενώ στρατολόγησαν τους νέους κατοίκους του, έχοντας ως σαφή στόχο την ριζική αλλαγή της θρησκευτικής και εθνικής ταυτότητας της Κρήτης. Επίσης, αποτέλεσε και το ορμητήριό τους για πλήθος επιδρομών στις παράλιες περιοχές της Αυτοκρατορίας, με αποκορύφωμα την κατάληψη της Θεσσαλονίκης.

Με την επανάκτηση της Κρήτης (εκστρατεία που είχε λάβει τη μορφή Σταυροφορίας, στην οποία μετείχαν πάνω από 70.000 πεζοί και 3.300 πλοία, τα μισά εκ των οποίων έφεραν το «υγρό πυρ»), ξεκίνησε άμεσα ο εκχριστιανισμός και ο εποικισμός της, που θα άλλαζαν εκ νέου τα δημογραφικά δεδομένα υπέρ της Κωνσταντινούπολης αυτήν τη φορά. Οι Άραβες που βρίσκονταν στο νησί εισέπραξαν τη μήνιν των Βυζαντινών, με τις σφαγές και τις λεηλασίες να διαρκούν για ημέρες. Ο, δε, Χάνδακας εκθεμελιώθηκε και στη θέση του χτίστηκε μια νέα πόλη, με το όνομα Τέμενος, ενώ οι θησαυροί του (απότοκο των λεηλασιών των Σαρακηνών κατά τα προηγούμενα χρόνια) δόθηκαν στον ασκητή Αθανάσιο τον Αθωνίτη και συνέβαλαν στην ίδρυση της μονής της Μεγίστης Λαύρας στο Άγιο Όρος.

1948, Ελλάδα

Τα Δωδεκάνησα ενσωματώνονται με πάσα επισημότητα στην Ελλάδα. Αν και αποτελούσαν πάντοτε τμήμα του Ελληνισμού, τα νησιά αυτά δεν είχαν ευτυχήσει να ενωθούν με την υπόλοιπη χώρα. Μετά την παραμονή τους κάτω από τον οθωμανικό ζυγό το 1830 (παραχωρήθηκαν με τη μορφή ανταλλάγματος στο Σουλτάνο, για να αποδεχθεί την ένωση της Εύβοιας με την Ελλάδα) και την κατάληψή τους από την Ιταλία το 1912 που διήρκεσε ουσιαστικά μέχρι και την παράδοσή της το 1943, τα Δωδεκάνησα πέρασαν στον έλεγχο της ναζιστικής Γερμανίας και εν τέλει της Μεγάλης Βρετανίας.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου, τόσο ο Στάλιν, όσο και ο Τσόρτσιλ, προσέφεραν στην Τουρκία ως ανταλλάγματα ορισμένα νησιά του Αιγαίου, προκειμένου να την έχουν στο πλευρό τους. Επίσης, η ΕΣΣΔ συνέδεε το ζήτημα των Δωδεκανήσων με τη Λιβύη (με επιχείρημα ότι και οι δύο περιοχές ήταν ιταλικές κτήσεις από τον ιταλοτουρκικό πόλεμο του 1912 και εντεύθεν) για την οποία ζητούσε να λάβει εντολή αποαποικιοποίησης από τον οργανισμό που θα αντικαθιστούσε την Κοινωνία των Εθνών. Ωστόσο, εν όψει των ειρηνευτικών συνομιλιών στο Παρίσι, η σοβιετική αντιπροσωπεία αποδέχθηκε την απόδοση του νησιωτικού συμπλέγματος στην Ελλάδα, με μοναδικό όρο την αποστρατιωτικοποίησή τους.
Ενώ οι υπόλοιπες εθνικές διεκδικήσεις σχετικά με τη Β. Ήπειρο και τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα δεν κατέληξαν ευνοϊκά για την Ελλάδα, το ζήτημα των Δωδεκανήσων είχε ευτυχή κατάληξη. Με τη Συνθήκη Ειρήνης που υπεγράφη στο Παρίσι στις 10 Φεβρουαρίου 1947 για τον τερματισμό του πολέμου με την Ιταλία, τα Δωδεκάνησα αποδίδονται στην Ελλάδα, ενώ η Ιταλία υποχρεούται και στην καταβολή αποζημίωσης 105 εκατομμυρίων δολαρίων στη χώρα μας. Ωστόσο, τα νησιά, μετά από σοβιετική επιμονή, θα ήταν αποστρατιωτικοποιημένα. Αυτή η πρόβλεψη, σε συνδυασμό με τις ιταλοτουρκικές συμφωνίες του 1932, αποτελούν τη βάση για να θέσει η Τουρκία το ζήτημα των «γκρίζων ζωνών», που θέτει η Άγκυρα σταθερά από την κρίση των Ιμίων του 1996 μέχρι σήμερα.

Η τελετή παράδοσης των νησιών στην Ελλάδα από τις βρετανικές αρχές γίνεται στις 31 Μαρτίου 1947, με πρώτο διοικητή τον αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη. Η επίσημη τελετή έλαβε χώρα στις 7 Μαρτίου 1948, ενώ το 1955 τα Δωδεκάνησα αναγορεύονται σε νομό, με πρωτεύουσα τη Ρόδο.

2004, Ελλάδα

Οι εθνικές εκλογές της 7ης Μαρτίου φέρνουν στην κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά από 11 χρόνια τη Νέα Δημοκρατία, με αρχηγό τον Κώστα Καραμανλή. Σε άλλη μια αναμέτρηση σε συνθήκες πλήρους δικομματισμού, η ΝΔ εξασφαλίζει αυτοδυναμία με 165 έδρες (και ποσοστό 45,36%), ενώ το ΠΑΣΟΚ αποσπά 117 έδρες και ποσοστό 40,55%. Στην τετρακομματική Βουλή θα εκπροσωπηθούν επίσης το ΚΚΕ, που κερδίζει 12 έδρες με το 5,90% της λαϊκής ψήφου, καθώς και ο Συνασπισμός, με 6 έδρες και το 3,26% των ψήφων. 

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Σπύρος Σερμπέτης-Παππάς, για το ANT1 MediaLab