ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ 2019: 10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

1821, Ελλάδα

Ένα σημαντικό γεγονός για την εξέλιξη της Επανάστασης στη Στερεά Ελλάδα λαμβάνει χώρα, με τους ξεσηκωμένους Έλληνες (υπό τον Γκούρα και τον Πανουργιά) να πολιορκούν αρχικά και στη συνέχεια να καταλαμβάνουν το κάστρο των Σαλώνων (σημ. Άμφισσα). Πρόκειται για την πρώτη κατάληψη κάστρου που επιτυγχάνεται στα πλαίσια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα.

1919, Μεξικό

Εκτελείται σε ηλικία 40 ετών από τις κυβερνητικές δυνάμεις του Μεξικού ο επαναστάτης Εμιλιάνο Ζαπάτα, ο προστάτης των φτωχών αγροτών της πατρίδας του. Ο Ζαπάτα, μολονότι γόνος πλούσιου κτηνοτρόφου, έμεινε ορφανός στα 16 του και στρέφεται στον τομέα της εκπαίδευσης αλόγων. Η χώρα τότε βρισκόταν υπό τον έλεγχο του στρατηγού Ντίας, ο οποίος ενίσχυσε τα χάσματα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και κυρίως μεταξύ πλούσιων και φτωχών αγροτών, με το 2% του πληθυσμού να κατέχει το 85% της γης.

Ο Ζαπάτα γρήγορα ανέλαβε δράση για να αλλάξουν τα πράγματα και, έτσι, εκλέγεται πρόεδρος μιας τοποκηλε ομάδας για τη διεκδίκηση καλλιεργήσιμης γης, η οποία είχε κατασχεθεί προς οφέλους των μεγαλογαιοκτημόνων. Την επόμενη χρονιά, το 1910, οι αγρότες επαναστατούν με επικεφαλής τον Μαδέρο, με τον Ζαπάτα να τάσσεται στο πλευρό του, κίνηση που οδήγησε στην κατάληψη διαρκώς περισσότερων εδαφών.

Ωστόσο, ο Μαδέρο, σαν τον Ντίας, δεν προχωρούσε στα εδάφη που ήλεγχε το αίτημα για μεταρρυθμίσεις, οπότε ο Εμιλιάνο Ζαπάτα ανακοινώνει το δικό του αγροτικό πρόγραμμα, το Σχέδιο Αγιάλα. Σύμφωνα με αυτό, όλη η γη που ανήκε στους ξένους έπρεπε να κατασχεθεί, όπως και το 1/3 των εδαφών των φεουδαρχών. Επίσης, όλη η γη που είχε κατασχεθεί από τους ντόπιους θα επιστρεφόταν σε αυτούς, ενώ το σύνολο των εκτάσεων στις οποίες ο Ζαπάτα θα προέβαινε σε κατάσχεση θα ήταν κοινό κτήμα των ινδιάνικων κοινοτήτων.

Ο Ζαπάτα, λοιπόν, κερδίζοντας την υποστήριξη πολλών αγροτών και διανοουμένων με μαρξιστικό τρόπο σκέψης, συνεχίζει τον αγώνα του, συμπράττοντας με τον Πάντσο Βίλα, ακόμη και μετά την καταστολή της εξέγερσης του Μαδέρο και την πτώση του στρατηγού Ντίας. Μάλιστα, οι Ζαπάτα και Βίλα κατέλαβαν την πρωτεύουσα, την Πόλη του Μεξικού, τρεις φορές, αλλά υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν. Τελικά, στις 10 Απριλίου 1919, ο Εμιλιάνο Ζαπάτα πέφτει σε ενέδρα και εκτελείται από δυνάμεις της κυβέρνησης, ενώ θα συναντούσε έναν στρατηγό, που υποτίθεται πως θα προσχωρούσε στην επανάσταση.

Ο Μεξικανός επαναστάτης, ένας θρύλος για μεγάλα τμήματα του λαού του ενώ ακόμη βρισκόταν εν ζωή, παραμένει ζωντανός μέσα από τραγούδια και ιστορίες που εξακολουθούν να λέγονται για αυτόν, με τον τάφο του να αποτελεί σημαίνον μνημείο για τους ιθαγενείς του Νότιου Μεξικού.

1924, Ελλάδα

Η πρώτη ληστεία τρένου στα ελληνικά χρονικά γίνεται μια μέρα σαν σήμερα, το 1924. Τέσσερεις άγνωστοι νεαροί, μεταμφιεσμένοι με περούκες και ψεύτικα γένια, εισβάλουν στην αμαξοστοιχία Αθηνών-Θεσσαλονίκης, που είχε στο Δοξαρά της Λάρισας και ληστεύουν τους επιβάτες της πρώτης θέσης. Μεταξύ των θυμάτων της ληστείας, ο Υπουργός Υγείας, Δημήτριος Πάζης και ο γενικός διοικητής Μακεδονίας, Ιωάννης Βαλαλάς.

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ: Σπύρος Σερμπέτης-Παππάς, για το ANT1 MediaLab